خبرگزاری مهر- گروه استانها، هادی نجف زاده: شمس الشعرا کمال الدین محتشم کاشانی، فرزند خواجه میر احمد در کاشان دیده به جهان گشود به نحوی که گروهی از تذکره نویسان نامش را «علی» ذکر کرده اند اما تاریخ تولد او آن گونه که باید مشخص نیست ولی آنچه مسلم است وی به سال ۹۹۶ در کاشان روی در نقاب خاک کشید.
آرامگاه محتشم از دیرباز مطاف اهل دل و شیفتگان سخن وی به ویژه عاشقان سیدالشهداء (ع) بوده است در حالی که پدرش میراحمد به شغل بزازی و شَعربافی اشتغال داشت اما محتشم از این کار دست کشید و به شاعری روی آورد و از محضر صدقی استرآبادی کسب فیض کرد.
محتشم در آغاز سخنوری به سرودن قصیده پرداخت و به دنبال آن در همه اصناف شعر از جمله غزل، قطعه و ترکیب بند از شاعران بزرگ روزگار خود شد اما آنچه را که وی در جهان شعر سرآمد همه شاعران قرارداد ۱۲ بند اوست که در رثای حضرت اباعبدالله الحسین (ع) سروده است، مرثیه ای که با این بیت معروف آغاز می شود که «باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است».
محتشم کاشانی از مشاهیری که به دست غفلت و فراموشی سپرده شده است
امروز اما شخصیت و خانه ابدی محتشم کاشانی این مرثیه سرای کاشانی در زادگاهش با بی مهری هایی مواجه شده است که رنجش شاعران و ارادتمندان به این شاعر کاشانی را موجب شده است و توجه بیش از پیش مسئولان شهرستان کاشان را در معرفی این شخصیت به جهانیان می طلبد.
در واقع محتشم کاشانی از شعرای آیینی کشور است که مورد عنایت اهل بیت عصمت و طهارت (ع) قرار گرفته است به نحوی که اشعار وی در تمامی محافل عزاداری سیدالشهداء به چشم می خورد اما متاسفانه در زادگاه خود غریب است چراکه بخشی از گنبد مقبره وی با وجود آنکه در گذشت زمان تخریب شده اما هیچ اقدامی برای مرمت آن صورت نگرفته است.
از سویی در طول این سالها مسئولان از برپایی کنگره ها، بزرگداشت ها و یادواره ها نیز در ارتباط با معرفی این شاعر بزرگ به جهانیان غفلت کردهاند؛ شاید امروزه کمتر فردی را بشناسیم که شعر مشهور «باز این چه شورش است» را در عزاداریها نشنیده باشد اما به یقین افراد بسیاری هستند که هنوز به درستی این شاعر پرآوازه جهان اسلام را نمی شناسند.
خانه ابدی محتشم کاشانی در زادگاهش با بی مهری هایی مواجه شده است
عضو هیئت امنای آرامگاه محتشم کاشانی در گفت و گو با خبرنگار مهر، به تخریب گنبد بنای محتشم کاشانی اشاره کرد و با بیان اینکه بنای محتشم کاشانی توسط حسن تفضلی در سال ۶۷ مرمت و به بهره برداری رسید، اظهار داشت: بخشی از گنبد بنا به دلیل گذر زمان و مسائل فنی تخریب شده که متاسفانه به دلیل نبود بودجه تاکنون اقدامی برای مرمت صورت نگرفته است و بر همین اساس از خیران و مسئولان درخواست می شود تا برای بازسازی و مرمت آن تمام تلاش خود را به کار بگیرند.
مرتضی اصفهانیان افزود: مرمت و بازسازی گنبد و مقبره محتشم کاشانی همت مسئولان فرهنگی و خیران کاشانی را می طلبد چراکه آرامگاه این شاعر آیینی کاشانی زیارتگاه گردشگران داخلی و خارجی از سراسر جهان است و بر همین اساس مقبره محتشم کاشانی باید درخور شخصیت و زائران وی باشد.
محتشم کاشانی بزرگترین مرثیه سرای اهل بیت (ع) است
وی با بیان اینکه یقینا اهل بیت عصمت و طهارت (ع) به محتشم کاشانی ارادت داشتند، افزود: محتشم کاشانی بزرگترین مرثیه سرای اهل بیت (ع) است و بر همین اساس از سراسر کشورهای جهان گردشگرانی برای زیارت وی به آرامگاه این شاعر آیینی مشرف می شوند.
عضو هیئت امنای آرامگاه محتشم کاشانی ضمن اشاره به غربت محتشم کاشانی در جهان اسلام ابراز داشت: شخصیت و مقام محتشم کاشانی به دلیل عدم شناساندن وی به جهان اسلام در جایگاه واقعی خود قرار ندارد اما باید اشعار محتشم را به صورت علمی جمع آوری و واکاوی کرد، این موضوع می تواند در شناساندن شخصیت محتشم کاشانی نقش بسزایی داشته باشد.
اشعار محتشم کاشانی در تمامی محافل عزاداری سیدالشهداء مورد استفاده است اما متاسفانه در زادگاه خود غریب است چراکه بخشی از گنبد مقبره وی با وجود آنکه در گذشت زمان تخریب شده اما هیچ اقدامی برای مرمت آن صورت نگرفته است
وی با اشاره به استفاده از اشعار محتشم کاشانی توسط مادحین گفت: محتشم یکی از ماده تاریخ سرایان مشهور است که مادحین می توانند از اشعار وی در مدیحه سرایی های خود استفاده کنند و یا سبک این شاعر آیینی الگوی شاعران اهل بیت عصمت و طهارت (ع) قرار بگیرد.
اقداماتی اندک در معرفی محتشم کاشانی به گردشگران داخلی و خارجی انجام شده است
وی با اشاره به اینکه اقداماتی اندک در معرفی محتشم کاشانی به گردشگران داخلی و خارجی انجام شده است و البته باید در این زمینه بیشتر کار کنیم، اظهار داشت: برای معرفی هرچه بهتر این شاعر مشهور آیینی کشور به توریست های داخلی و یا خارجی جزواتی به زبان لاتین تهیه شده که در آن به معرفی اجمالی امام حسین (ع)، عزاداری و آیین های صورت گرفته در این ایام و محتشم کاشانی پرداخته شده است.
اصفهانیان ضمن تاکید بر راه اندازی بافت گشت در کاشان و بازدید از آرامگاه محتشم کاشانی به عنوان بخشی از این بافت گشت افزود: شخصیت هایی همچون محتشم کاشانی، ملا فتح الله و علامه فیض کاشانی از مشاهیر بزرگ کاشانی هستند که دچار غفلت و فراموشی شده اند.
وی با بیان اینکه بکارگیری فضای مجازی می تواند در معرفی هر چه بهتر محتشم کاشانی نقش بسزایی داشته باشد، ابراز داشت: معرفی محتشم کاشانی و به طور کلی مفاخر کاشان به گردشگران داخلی و خارجی می تواند این پیام را منتقل کند که کاشان دارای عقبه فرهنگی غنی است و می تواند نسل جوان ما را نسبت به این موضوع آگاه کند.
محتشم کاشانی مورد عنایات پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بودند و بر همین اساس اشعار وی به ویژه ۱۲ بند آن، شعر نام آشنای اهالی اهل هنر و فرهنگ و شهرت جهانی پیدا کرده است در حالی که پیش از محتشم کاشانی و بعد از آن نیز شعرای آیینی متعددی وجود داشتند اما اشعار آنها به پای اشعار این شاعر آیینی کاشانی نمی رسد.
معرفی محتشم کاشانی؛ پدر شعر آیینی و عاشورایی
شاعر معاصر کاشانی نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، محتشم کاشانی را پدر شعر آیینی و عاشورایی نامگذاری کرد و اظهار داشت: محتشم کاشانی یکی از مرثیه سرایان مطرح ایران و جهان به شمار می رود چراکه در زمان پیامبر اکرم (ص) و بعد از آن حضرت نیز مرثیه سرایانی وجود داشتند اما هیچ کدام از آنها به پای او نمی رسند.
سیدعلی اصغر صائم کاشانی افزود: برخی شاعران با الگوگیری از محتشم کاشانی و ۱۲ بند وی اشعاری را سروده اند اما هیچ شاعری در مرثیه نتوانسته است به پای محتشم کاشانی برسند.
۱۲ بند محتشم کاشانی بی نظیرترین مرثیه های اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است
وی با بیان اینکه محتشم کاشانی در اواخر عمر خود به دلیل بیماری فلج می شود، ابراز داشت: محتشم کاشانی انسان سخاوت مندی بوده است به نحوی که درب منزل وی به روی تمامی افراد باز و به نیازمندان نیز کمک های فراوانی می کرده است.
صائم کاشانی ضمن اشاره به تاریخچه ۱۲ بند معروف محتشم کاشانی گفت: این مرثیه از بی نظیرترین مرثیه هایی است که در سوگ شهادت حضرت سیدالشهداء (ع) سروده شده است و عنایات خاص پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) نیز شامل این مرثیه شده است.
وی اظهار داشت: با وجود آنکه ۱۵ مجموعه شعر آیینی از شعرای مختلف چاپ کردم اشعار آن به پای محتشم کاشانی نمی رسد چراکه اشعار این شاعر آیینی کاشانی مورد عنایت اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است و همین موضوع نیز باعث شده است که شهرت جهانی داشته باشد.
کارشناسان معتقدند که اقبال ۴۰۰ ساله از شعر محتشم مهر تاییدی بر عنایت اهل بیت به شعر وی است، از سویی همه منتقدان و صاحبان فکر و اندیشه در شعر و ادب فارسی اذعان دارند این شاعر آیینی کاشانی سرآمد شاعران آیینی کشور است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه ۱۲ بند محتشم کاشانی مثل اعلای توجه معنوی اهل بیت (ع) به شعر است، گفت: محتشم کاشانی در این زمینه دارای جایگاه بالایی است چراکه مرثیه این شاعر آیینی فراتر از سایر اشعار وی است زیرا شعر محتشم درباره امام رضا (ع) جایگاه و شهرت ۱۲ بند معروف وی را ندارد.
محتشم کاشانی توانست با اخلاص در عمل و روحیه عاشقانه و صفای باطن شعر خود را ماندگار و غیر قابل حذف کند در حالی که اشعار دیگری با زبانی امروزی تر و لطیف تر سروده شده است
شعر محتشم بی تکرار و منحصر به فرد است
محمد مدرس زاده با بیان اینکه شعر محتشم بی تکرار و منحصر به فرد است، اظهار داشت: محتشم کاشانی توانست با اخلاص در عمل و روحیه عاشقانه و صفای باطن شعر خود را ماندگار و غیر قابل حذف کند در حالی که اشعار دیگری با زبانی امروزی تر و لطیف تر سروده شده است.
محتشم کاشانی احساسات انباشته شده مردمی در پس واقعه کربلا را درک کرده بود و با توجه به فضای پرشور، حال شهر آیینی کاشان و درک حضور واقعه عاشورا به ساختن بنای هنری و فاخر ترکیب بند عاشورا همت گماشت.
محتشم کاشانی احساسات انباشته شده مردمی در پس واقعه کربلا را درک کرده بود
در این ارتباط دیگر عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه از میان هزاران نام همچون انوشیروان خالد کاشی، معین الدین احمد کاشی، قطب راوندی و غیره محتشم کاشانی را باید در فهرست ۱۰ چهره مشهور و تاثیرگذار تاریخ منطقه کاشان دانست، اظهار داشت: محتشم در دوره ای به شعر عاشورایی پرداخت که کمتر به این مقوله پرداخته می شد.
محمد مشهدی نوش آبادی با بیان اینکه تا پیش از شعر محتشم جهت گیری شعر شیعی حول محور شخصیت امام علی (ع) شکل گرفته بود، افزود: محتشم کاشانی احساسات انباشته شده مردمی در پس واقعه کربلا را درک کرده بود و با توجه به فضای پرشور، حال شهر آیینی کاشان و درک حضور واقعه عاشورا به ساختن بنای هنری و فاخر ترکیب بند عاشورا همت گماشت.
وی با بیان اینکه در شعر محتشم کاشانی ترکیب بندی چنان سترگ بود که هیچ گاه اشعار عاشورایی به جهت تاثیر بدان پایه نرسیده است، ابراز داشت: این درک حضور و احساسات عمیق و واقعی که از شراره هیجان محتشم زبانه می کشید، به کمک هنر شاعریاش آمد و او را در قله ای که باید قرار داد و مانند بسیاری از بزرگان جادوانه کرد.
محتشم کاشانی، بزرگترین مرثیه سرای کاشان بوده که شهرت جهانی دارد و با عنایت اهل بیت (ع) توانست ۱۲ بند عاشورایی را بسراید که در جهان سرآمد باشد و تمامی مراسمات عزاداری به شعر محتشم مزین شود اما متاسفانه مسئولان شهرستان کاشان در شناسایی فخرالشعرای شعر آیینی به مردم جهان به شایستگی عمل نکردند.
برگزاری مراسمات مختلف همچون برپایی کنگره ها، بزرگداشت ها و یادواره ها می تواند در شناساندن هرچه بیشتر و بهتر محتشم کاشانی، این شاعر آیینی نقش بسزایی داشته باشد و بر همین اساس مسئولان باید همت کرده تا با برگزاری این مراسمات محتشم کاشانی را به مردم جهان معرفی و مقبره وی نیز توسعه و مرمت کرده تا گردشگران بتوانند به راحتی در مقبره این شاعر آیینی حضور پیدا کنند.
نظر شما